Recenzja “Steve Jobs” Aarona Sorkina

Jan Urbanowicz

11

Dodane: 9 lat temu

Od czasu śmierci Steve’a Jobsa wciąż wychodzi jakieś dzieło, które ma nam opowiedzieć jego historię; kilka książek, filmy dokumentalne czy też fabularne. Stworzono kolejny film, ale ten był najbardziej przeze mnie wyczekiwany i chyba najbardziej ze wszystkiego mi się podoba. Dlaczego? Po prostu jest genialny.

O tym filmie mówiło się od jakiegoś czasu. Tak naprawdę, to odkąd ujrzała światło dzienne biografia Jobsa pióra Waltera Isaacsona i odkąd szybko zapowiedziano jej ekranizację. To jednak nie nastąpiło szybko. Od premiery książki minęły cztery lata. Niecałe dwa lata po śmierci współzałożyciela Apple ukazał w kinach ukazał się film „Jobs”. Tytułową rolę zagrał Ashton Kutcher i pomimo jego dość średnich umiejętności aktorskich, ten wybór dość ciepło przyjęto. Było to związane przede wszystkim z fizycznym podobieństwem do Jobsa oraz ze znanym zamiłowaniem Kutchera do produktów Apple. Film jednak, co to dużo mówić, okazał się klapą. Pomijając finanse, to nie przyjęła go dobrze ani publiczność ani krytycy. Taki film telewizyjny bardziej niż kinowy przebój. Ale na horyzoncie cały czas w oddali było widać kolejny film, który miał być już w większym stopniu oparty na wspomnianej biografii.

Muszę przyznać, że byłem zachwycony, kiedy dowiedziałem się, iż scenariusz do tego filmu napisze Aaron Sorkin – moim zdaniem jeden z najlepszych współczesnych scenarzystów filmowych i telewizyjnych. Ma on już na koncie scenariusz do jednego biograficznego filmu i to nawet w podobnej dziedzinie – chodzi o tekst do filmu „The Social Network” Davida Finchera, opowiadający o Marku Zuckerbergu.

Projekt jednak z trudem pokonał drogę do realizacji. Problemy z wyborem reżysera, głównego aktora oraz odsprzedanie filmu do innego studia – to tylko niektóre z nich. W końcu jednak udało się zacząć produkcję. Reżyserią zajął się Danny Boyle (znany przede wszystkim z filmów „Trainspotting” oraz „Slumdog”), a główne role mieli zagrać Michael Fassbender, Kate Winslet oraz Jeff Daniels, który to ostatnio grał w serialu „Newsroom”, stworzonym przez Sorkina.

Polska premiera filmu jest przewidziana na połowę listopada, ale mnie już udało się go zobaczyć na tegorocznym American Film Festival we Wrocławiu. Był to film zamknięcia i jeden z tytułów, na które czekałem najbardziej. Uważam, że wiele osób może się na tym filmie zawieść i myślę zarazem, że przynajmniej tyle samo osób uzna go za jeden z lepszych w tym roku. Sam zaliczam się do tej drugiej grupy.

Kocham pracę Aarona Sorkina. Widziałem chyba wszystko, co stworzył i za każdym razem jestem zachwycony efektami. Jego wizytówką są przede wszystkim świetne dialogi – bardzo dynamiczne i celne. W „Steve Jobs” jest podobnie. Owe dialogi wypowiadane są z prędkością strzałów z karabinu maszynowego i oglądanie filmu wymaga sporego skupienia. Mimo to ogląda się go dość lekko, ale to też dlatego, że dialogi pozwalają nam co kilka chwil trochę odetchnąć. Sorkin kolejny raz wykonał znakomitą robotę i potwierdził swoją obecność w czołówce hollywoodzkich scenarzystów.

Jednak dobre dialogi to nie wszystko. Musi mieć je kto wypowiadać i to jeszcze w dobry sposób, dlatego dobór aktorów był tutaj kluczowy. Rolę tytułową zdecydowano się powierzyć Michaelowi Fassbenderowi. Pamiętam słowa oburzenia po ogłoszeniu tej decyzji, że aktor nie jest nawet w najmniejszym stopniu podobny do Jobsa i że to jeden z najgorszych wyborów. Cóż, według mnie podobieństwo nie jest aż tak ważne, bo to i tak można zawsze zapewnić charakteryzacją. W tym przypadku bardziej liczyło się to, czy aktor będzie potrafił oddać charyzmę postaci i czy Steve będzie dobrze przedstawiony od strony swojego charakteru. Przyznam, że Fassbender zrobił to wyśmienicie. Po kilku minutach projekcji zaczynamy wierzyć, że on faktycznie jest Steve’em Jobsem. Może nie widać tego tak bardzo wizualnie, za to jego zachowanie jest znakomite.

Warto zwrócić uwagę na partnerującą mu Kate Winslet, która gra Joannę Hoffman – wieloletnią asystentkę Jobsa. Na ekranie widzimy niesamowitą chemię między nimi i słuchanie wymiany zdań między nimi można porównać z piękną, idealnie napisaną operą. Wprost nie chcemy, by przestali prowadzić dialog. Coś pięknego. Winslet portretuje kobietę, która jako jedyna potrafi wpłynąć na Jobsa, ale w taki sposób, by ten jej później nie znienawidził – jak to działo się z większością innych osób.

Trzecim elementem znakomitej obsady jest również Jeff Daniels jako John Sculley. I kolejny raz mamy postać, która prowadzi świetne wymiany zdań – zarówno z Jobsem, jak i panią Hoffman.

Mam jednak wrażenie, że nikt z obsady filmu nie został wybrany przypadkowo i każdy się w swojej roli sprawdził bardzo dobrze. Nawet Seth Rogen jako Steve Wozniak, który był według mnie najdziwniejszym wyborem twórców.

Ten film to historia rozpisana na trzy akty. Reżyser Danny Boyle postanowił odejść nieco od tradycyjnej konstrukcji robienia biografii. „Steve Jobs” jest wyraźnie podzielony na trzy części. Każda z nich to kulisy jednej z kluczowych prezentacji produktów. Pewnie teraz każdy sobie myśli: „Mac, iPod i iPhone”. Źle. Sprzętowo, ten film jest historią Maca. Zaczynamy od prezentacji Macintosha, później komputera NeXT i kończymy kolorowym iMakiem. Dlatego akcja dzieje się w trzech różnych rocznikach: 1984, 1988 i 1998. Boyle, aby jeszcze lepiej oddać klimat poszczególnych czasów, nakręcił każdy akt inną kamerą. Pierwszy z nich został zapisany na taśmie 16 mm, drugi 35 mm, a trzeci nakręcono kamerą cyfrową. Bardzo ciekawy zabieg i przyznaję, że wizualnie wyszedł on rewelacyjnie.

„Steve Jobs” to nie jest pełna biografia współzałożyciela Apple. Koncentruje się tylko na kilku momentach jego życia i kariery. Mało tego, nie jest to nawet film w pełni zgodny z prawą. Jest tu wiele wątków, które w rzeczywistości nigdy się nie zdarzyły i zostały wymyślone na potrzeby filmu. Czy to minus? Zdecydowanie nie. To jest film fabularny, nie dokumentalny. Nie ma tu wymogu, by wszystko było tak, jak naprawdę się działo. W dodatku, dzięki temu film wydał mi się o wiele ciekawszy. Zwłaszcza że skoro powstało już wiele książek o Jobsie czy filmów dokumentalnych, to dobrze zobaczyć coś innego. Naprawdę nie chciałem oglądać dokumentu, lecz film z aktorami – zamiast z prawdziwymi zapisami danych wydarzeń. Tu wszystko wyszło ciekawiej i moim zdaniem na plus. Zapomnimy na moment, że to film o Jobsie. Nazwijmy głównego bohatera Romek i otrzymamy znakomity film o Romku i tym, jak ów Romek wprowadzał na rynek rewolucyjne maszyny rolnicze. „Steve Jobs” jest bardzo podobnym filmem do „The Social Network”. Nie musimy znać pierwowzoru bohatera, nie musimy znać jego perypetii. A nawet jak je znamy i wiemy, że film nie przedstawia wszystkiego zgodnie z prawdą, to w dalszym ciągu bawimy się na filmie i wychodzimy z kina usatysfakcjonowani. Dla mnie jest to wielki popis aktorstwa, pisarstwa i reżyserii. Okres oskarowy dopiero się zaczyna i czeka nas w tym sezonie mnóstwo świetnych filmów, ale jestem pewien, że „Steve Jobs” weźmie w tym wyścigu udział. Czy wygra? Tego nie wiem i będziemy musieli na to jeszcze chwilę poczekać. Jednak zarówno Fassbender, jak i Winslet pokazują tutaj, że są w doskonałej formie, a Aaron Sorkin – że nikt nie pisze szybkich i błyskotliwych dialogów w Hollywood jak on. Nikt.

Nie mogę się doczekać, aż film wejdzie oficjalnie do polskich kin, gdyż chcę go zobaczyć ponownie. I na pewno będę do niego wracał wielokrotnie. Dlaczego? Bo dobre kino jest warte powtórek, a „Steve Jobs” niewątpliwie jest wielkim kinem. Dlatego mam do was prośbę. Jak już usiądziecie w kinowym fotelu, zapomnijcie na chwilę o analizowaniu tego filmu pod kątem prawdy. Nie zwracajcie uwagi na to, czy aktorzy są podobni do prawdziwych postaci. To nie jest tu absolutnie ważne. Oglądajcie i spijajcie z ekranu wyśmienitą śmietankę najlepszego aktorstwa, pisarstwa i kunsztu reżyserii na najwyższym poziomie.

Think different.

Zwiastun

Jan Urbanowicz

🎬 Kino, filmy, seriale.  Apple user od 2006 roku. 🎙 Podcaster z 10-letnim stażem. Chcesz posłuchać o popkulturze? 👉🏻 www.innkultura.pl