Dolby Atmos, Dolby Vision, Dolby Cinema, a sprawa Polska
Focal zaprosił wąskie grono dziennikarzy na specjalny pokaz nowych głośników do kina domowego. Miejsce tej prezentacji nie było typowe – była nim siedziba firmy Dolby. To dało mi szansę porozmawiać z jej przedstawicielami i dowiedzieć się ważnych kwestii odnośnie Dolby Atmos, Dolby Vision oraz Dolby Cinema.
Nowe głośniki Focal Sib Evo Dolby Atmos już w Polsce
Zacznijmy jednak od samych głośników, ponieważ warto o nich wspomnieć. Focal Sib Evo Dolby Atmos to kompaktowy zestaw głośników do kina domowego w standardzie 5.1.2. Jak sama nazwa wskazuje jest on przystosowany do technologii dźwięku obiektowego stworzonej przez Dolby. Co ważne zamiast głośników sufitowych mamy tu głośniki odbijający dźwięk w głośnikach frontowych. Zgrabna forma i cena w okolicach 5299 złotych sprawiają, że w cenie topowych soundbarów z Dolby Atmos dostajemy naprawdę niezły sprzęt pozwalający w pełni poczuć o co chodzi w dźwięku obiektowym. Do 20 metrowego pokoju będzie to rozwiązanie naprawdę zazwyczaj wystarczające. Sama firma Focal to francuski producent głośników działający od 1979 roku. Firma produkuje głośniki w Saint-Etienne gdzie ma siedzibę.
We Wrocławiu Dolby ma największe poza USA centrum R&D
Dla mnie jednak prawdziwą frajdą było odwiedzenie polskiej siedziby Dolby. Biuro we Wrocławiu to w rzeczywistości największe centrum badań i rozwoju Dolby poza Stanami Zjednoczonymi. Zatrudnionych jest tu około 150 osób, a w przyszłości w nowej siedzibie zatrudnienie będzie mogło znaleźć nawet 450 osób. Tutaj powstają rozwiązania dźwiękowe dla konkretnych sal kinowych, na przykład sali z Dolby Atmos w Cinema City w Galerii Północ w Warszawie. To pierwszy multipleks w stolicy z technologią dźwięku obiektowego, w sumie w Polsce jest już 14 takich sal. Sam byłem na seansie w Heliosie w rodzinnej Łodzi i polecam się wybrać do sali z Dolby Atmos, to robi wrażenie. Zresztą domowe systemy też. Co ważne mamy też „swoich” ludzi w Dolby na wysokich stanowiskach. Polka, Iwona Kowalska, na co dzień rezyduje w Monachium, a odpowiada za firmę w całym regionie CEE (Europy Środkowo-Wschodniej).
Dolby Cinema, a sprawa Polska
O ile dobre audio znajdziemy już w wielu miejscach w naszym kraju to mam niestety złą wiadomość, jeśli chodzi o samą jakość obrazu. Rozwiano wszystkie moje nadzieje co do rychłego nadejścia Dolby Cinema do Polski. Dolby Cinema to sale w których Dolby dba o to, aby referencyjny był zarówno dźwięk i obraz. W tym drugim przypadku wykorzystuje się projektory laserowe oferujące dużą jasność i pozwalające na zobaczenie HDR w standardzie Dolby Vision. Takich sal kinowych na razie w Polsce nie będzie i prawdopodobnie długo potrwa, zanim je zobaczymy. Najlepszym wyborem, aby się przekonać co tracimy jest wyprawa do Holandii, gdzie działają dwie takie sale. Kolejne dwie uruchomiono niedawno w Austrii, a także Hiszpanii, wkrótce pojawić się też powinny we Francji.
Dolby + Apple
Dla Dolby prawdziwym wyróżnieniem była ostatnia konferencja Apple’a. W końcu Apple rzadko kiedy wykorzystuje patenty innych firm i się tym chwali. Tak jest w przypadku Dolby Vision. Standard ten pojawił się w iPhone X, iPhone 8, iPhone 8 Plus, a także iPadach Pro 2017 i Apple TV 4K. Apple w końcu oficjalnie praktycznie nigdy nie mówi o takich detalach, tym razem było inaczej. Wyraźnie umieszczony też logotyp Dolby Vision na filmach w iTunes na pewno przyczyni się do promowania tego standardu. Nie wiadomo jak wygląda umowa pomiędzy Apple i Dolby, w końcu dla firmy to jest duża promocja, standardowo Apple za możliwość oferowania Dolby Vision na Apple TV 4K powinno zapłacić opłatę licencyjną. Dla set-top-boxów takich jak Apple TV 4K taka opłata to około 80 centów za każdy wyprodukowany egzemplarz.
Telewizory z Dolby Vision
Na razie problemem są odbiorniki telewizyjne na rynku Europejskich. W Stanach Zjednoczonych firm wspierających Dolby Vision jest więcej, podobnie w Chinach. W Europie na chwile obecną mamy ekrany LG (OLED i SuperUHDTV) telewizorów Sony XE93, XE94, ZD9 oraz OLED A1 (nie jestem jednak pewny co do otrzymania przez nie odpowiedniej aktualizacji, jednak ma być ona dostępna najpóźniej do końca roku). Panasonic i Samsung wybrali HDR10+, TCL być może wprowadzi Dolby Vision w przyszłym roku, Philips aktualnie milczy i pozostaje jedynie przy standardzie HDR10. Należy pamiętać jednak, że HDR10 jest cząstką każdego materiału z Dolby Vision, więc treści w Dolby Vision i tak zobaczymy na każdym telewizorze z HDR, lepiej będzie to wyglądać oczywiście na telewizorze w pełni kompatybilnym i z odpowiednimi parametrami technicznymi. Czyli w teorii, realny i najlepszy aktualnie efekt Dolby Vision zobaczymy na Sony ZD9. Walka formatów w przyszłym roku będzie niezwykle ciekawa, jak po targach IFA sytuacja była wyrównana, tak teraz za sprawą Apple szala przechyla się w stronę Dolby.
Czy smartfon z Dolby Atmos lub Dolby Vision ma sens?
Podczas spotkania miałem okazję też dyskutować na temat tego, czy jest sens implementować Dolby Vision i Dolby Atmos w urządzeniach takich jak smartfony, tablety, czy nawet soundbary i słabszej jakości telewizory. W mojej opinii niestety często jest to wprowadzanie nieświadomego klienta w błąd. Jeśli będzie patrzeć on tylko na logotypy umieszczone na pudełku, czy specyfikację nie mając bezpośredniego porównania. Dla Dolby jest to oczywiście biznes, ponieważ firma zarabia na licencjonowaniu swojej technologii. Przedstawiciele starali się jednak podkreślić, że urządzenia muszą spełniać określone warunki dla swojej klasy, aby móc chwalić się wsparciem dla danego systemu dźwięku lub obrazu. Nie da się porównać Dolby Vision z iPhone’a do Dolby Vision z Sony ZD9, czy dużego ekranu OLED Sony A1, czy LG W7, B7. Tak samo nie da się porównać Dolby Atmos z Huawei P9, MateBook X, czy telewizorów LG do tego co oferuje soundbar Samsunga K950, odsłuchiwany Focal Sib Evo, czy wreszcie jeszcze lepszy zestaw kina domowego, czy sala kinowa z Dolby Atmos. Dolby jednak podkreśla, że jest to najlepsze rozwiązanie, na które stać dane urządzenie. Dlatego na przykład Huawei MateBook X może pochwalić się naprawdę dobrym dźwiękiem, a w najnowszych iPhone’ach i iPadzie Pro zobaczymy różnice pomiędzy zwykłymi treściami, a tymi w Dolby Vision. Rozumiem to tłumaczenie i w sumie powinienem się cieszyć. Gdyby logo Dolby gwarantowało dobry obraz czy dźwięk byłbym bez pracy. Tak to nadal muszę testować dla was urządzenia, by stwierdzić, czy są wartę zakupu ;) Logo oznacza wsparcie, a nie referencje.
Transmisje z Dolby Atmos w Polsce
Z pozytywnych informacji od Dolby trzeba powiedzieć, że firma stara się, aby w Polsce odbyła się transmisja telewizyjna wykorzystująca Dolby Atmos. Na razie nie ma mowy o konkretach, ale jest szansa, że prędzej, czy później takie wydarzenie będzie miało miejsce. Na świecie z Dolby Atmos są już transmitowane mecze Ligi Mistrzów. Wcześniej można było też wsłuchać się w rozpoczęcie Igrzysk Olimpijskich w Rio, czy transmisje z finału Rolanda Garrosa. Niestety nic z tych treści nie jest jeszcze dostępne u nas.
Dźwięk Dolby Atmos powstaje na komputerach Apple
Kulminacyjnym momentem mojej wizyty w siedzibie Dolby, był odsłuch zestawu Focala połączony z możliwością zobaczenia jak miksuje się dźwięk pod ten system. Co ciekawe robi się to przy wykorzystaniu także sprzętu Apple’a. Na miejscu stał Mac Pro i na nim zainstalowane specjalistyczne oprogramowanie Dolby. Osoby tworzące ścieżkę dźwiękową w Dolby Atmos mają do dyspozycji 128 obiektów, którymi mogą poruszać po przestrzeni dźwiękowej. Nie ma tu mowy o typowych kanałach, dźwięk płynnie przechodzi w zależności od tego z jakiej konfiguracji korzystamy. Słyszymy, więc dokładnie samoloty przemieszczające się z tyłu na przód i z góry na dół lub na odwrót. Dużą rolę w finalnym odbiorze Dolby Atmos w przypadku zestawów kina domowego odgrywa amplituner i prawidłowo przeprowadzona kalibracja dźwięku, tak aby dostosować ten dźwięk idealnie do miejsca, w którym zazwyczaj siedzimy.
Dolby Atmos na Blu-ray w Polsce
Osobiście naprawdę cieszę się z tego, że przedstawiciele Dolby starają się zachęcać sieci kin do wchodzenia w te wciąż nowe rozwiązania. Podejmowane są działania na rzecz lepszej jakości dźwięku na polskich kanałach telewizyjnych. Współpracuje się z twórcami filmów i studiami post produkcyjnymi. W Dolby Atmos zrealizowano na przykład koncert Krzysztofa Pendereckiego, a sam dyrygent stwierdził, że na nagraniu podczas odsłuchu słyszał lepiej niż dyrygując. Niestety wysiłki Dolby są mocno zaprzepaszczane lub marnowane przez lokalnych nadawców i dystrybutorów. Na pięć polskich filmów pełnometrażowych z Dolby Vision 1 tylko jeden 2 doczekał się wydania Blu-ray z Dolby Atmos. Dystrybutorzy też często zagranicznych filmów w Dolby Atmos w Polsce nie wydawali z tą ścieżką dźwiękową, choć tu sytuacja na szczęście ostatnio się poprawiła.
Jest nadzieja, że będzie więcej i to w lepszej jakości. Warto też wiedzieć, że nad tą jakością pracuje się w Polsce. Być może inżynierowie z Wrocławia będą odpowiedzialni za kolejne nowości w świecie dźwięku.
Komentarze: 3
Świetny, profesjonalny tekst! THX!
Taa, żeby jeszcze Aple TV 4k obsługiwało Dolby Atmos to byłoby super…..
Ponoć jest na „Road Mapie” na dzień dzisiejszy Xbox pod tym względem daje radę