Samsung 9100 Pro 4 TB – prawdopodobnie najszybszy PCIe 5.0 x4 SSD (NVMe)
Kilka tygodni temu Samsung zapowiedziało 9100 Pro – ich pierwszy NVMe SSD wykorzystujący standard PCIe 5.0 x4 w pełni, dzięku czemu reklamują prędkości dochodzące do 14 800 MB/s przy odczycie i 13 400 MB/s przy zapisie. Czy ich pierwsza próba w tej kategorii okaże się od razu hitem? Sprawdźmy…
Specyfikacja
Samsung 9100 Pro zbudowany jest na bazie poprawionej pamięci flash TLC V8 V-NAND, za której sterowanie odpowiada kontroler „Presto”. Jest to SSD wspierające standard PCIe 5.0, czyli ma 4 ścieżki do transmisji danych i korzysta z protokołu NVMe 2.0. To oznacza, że 9100 Pro potrafi osiągnąć teoretyczne maksimum, o którym wspominałem już powyżej, w wysokości 14,8 GB/s (odczyt) i 13,4 GB/s (zapis). Dla porównania 990 Evo Plus oferował albo PCIe 4.0 x4 lub PCIe 5.0 x2 i był z tego powodu dwukrotnie wolniejszy.
To nowe SSD dostępne jest w pojemnościach od 1 TB aż do 8 TB – w końcu możemy zdecydować się na najwyższą wydajność i jednocześnie ogromną pojemność.
| 9100 Pro | 1 TB | 2 TB | 4 TB | 8 TB |
|---|---|---|---|---|
| Cache | 1GB LPPDR4X | 2GB LPPDR4X | 4GB LPPDR4X | 8GB LPPDR4X |
| Sekwencyjny odczyt/zapis | 14 700 / 13 300 MB/s | 14 700 / 13 400 MB/s | 14 800 / 13 400 MB/s | 14 800 / 13 400 MB/s |
| Losowy odczyt/zapis | 1 850K / 2 600K IOPS, QD32 | 1 850K / 2 600K IOPS, QD32 | 2 200K / 2 600K IOPS, QD32 | 2 200K / 2 600K IOPS, QD32 |
| Moc odczyt/zapis | 7,6 W / 7,2 W | 8,1 W / 7,9 W | 9,0W / 8,2 W | b.d. |
| Zużycie prądu w uśpieniu | 4,0 mW / 3,3 mW | 4,8 mW / 4,0 mW | 6,5 mW / 5,7 mW | b.d. |
| Intelligent TurboWrite 2.0 | 114 GB | 226 GB | 442 GB | b.d. |
| TBW (Total Bytes Written) | 600 TBW | 1 200 TBW | 2 400 TBW | 4 800 TBW |
| Szyfrowanie | Class 0 (AES 256), TCG/Opal v2.0, MS eDrive (IEEE1667) | |||
| Cena | 199,99 USD | 299,99 USD | 549,99 USD | b.d. |
| Cena za TB | 199,99 USD | 149,99 USD | 137,49 USD | b..d. |
| Cena | b.d. | b.d. | b.d. | b.d. |
| Cena za TB | b.d. | b.d. | b.d. | b.d. |
Sekwencyjne wyniki, jak widać, są imponujące, ale losowy odczyt i zapis również nie zawodzi – modele 1 TB i 2TB mają przy odczycie i zapisie odpowiednio 1 850 tys. oraz 2 600 tys. IOPS. Modele 4 TB i 8 TB mają wyższy odczyt – 2 200 tys. Zapis pozostaje bez zmian.
Modele 1 TB, 2 TB i 4 TB wyposażone są w radiator o wysokości 8,8 mm. Model 8 TB będzie miał radiator o wysokości 11,25 mm. Wszystkie są w wymiarze 2280.
Samsung 9100 Pro 4 TB
Testowy Samsung 9100 dojechał do mnie w konfiguracji 4 TB, czyli tej szybszej z rodziny. Pracował pod kontrolą AMD 9800X3D na płycie ASRock X870E Nova WiFi, wyposażonej w 64 GB RAM Kingston Beast (CL32/6400, ustawione jako CL30/6000 profilem EXPO). Jak widzicie po okienku w dolnym prawym rogu na powyższej grafice – do towarzystwa miał kilka innych starszych braci z rodziny… w tym 970 Evo Plus 2 TB.
Sam SSD prezentuje się bardzo schludnie i mieści się w standardowym slocie 2280. Jak być może słyszeliście, dyski o takich prędkościach wymagają wydajniejszego chłodzenia, niż to, do którego jesteśmy przyzwyczajeni w modelach wolniejszych.
ASRock korzysta z ogromnego radiatora na slocie przeznaczonym dla tego SSD, wyposażonego w 3 dodatkowe warstwy nad tą, która styka się z dyskiem. Niestety, jesteśmy obecnie ograniczeni w liczbie kości w tym standardzie, które zamontujemy na płytach obecnych generacji – nie znalazłem niczego u nas, co miałoby więcej niż jeden slot PCIe 5.0 x4 (powyższy ASRock ma oczywiście więcej slotów M.2, ale wszystkie są w standardzie PCIe 4.0).
Sens ma więc wykorzystanie 9110 Pro jako albo jedyny dysk w systemie, albo żeby był dyskiem głównym.
Ale czy SSD na PCIe 5.0 x4 ma w ogóle sens?
Samsung uderza marketingowo tym SSD nie tylko do graczy, ale również do profesjonalistów, tworzących wideo czy pracujących z AI, którzy szukają rozwiązań bez kompromisów.
No, ale po co im takie transfery?
Bo mogą np. odbierać ogromne pliki z więcej niż jednego źródła i jednocześnie je przesyłać dalej np. do archiwizacji. Za kilka lat PCIe 5.0 x4 będzie też standardem dla każdego SSD, więc dodatkowo zabezpieczamy się na przyszłość, kiedy wszystko będzie większe i szybsze, co wiemy przecież z historii – 640 KB nam nie wystarczyło.
Technologia DirectStorage, która wykorzystuje wysoką przepustowość PCIe 5.0 x4 do przesyłania danych prosto z dysku do GPU, powinno spodobać się graczom. Niestety, tylko 47 pozycji na Steamie obecnie korzysta z tej technologii.
Dodatkowo, to wszystko kosztuje więcej niż gdybyśmy wybrali PCIe 4.0, no ale nie od dzisiaj wiemy, że najnowsze technologie kosztują więcej, dopóki ceny nie spadną. Ale ceny 9100 Pro, w porównaniu do niektórych firm żądających obłędnych dopłat za kolejne GB danych, wcale nie są wysokie.
Jaki szybki jest Samsung 9100 Pro?
Samsung 9100 Pro, na wspomnianej platformie opartej o 9800X3D, uzyskał 14 721,02 MB/s przy odczycie w CrystalDiskMark oraz 13 407,17 MB/s przy zapisie (SEQ1M). Prędkości oczywiście kolejno spadały w innych kategoriach. Ale ciekawe jest porównanie do mojego 970 Evo Plus 2 TB, który jest generacyjnie znacznie starszym SSD i widać to też po wynikach – osiągnął odpowiednio 3 289,42 MB/s oraz 2 961,89 MB/s w odczycie i zapisie.
Jeszcze nie miałem okazji sprawdzić różnicy prędkości ładowania się Microsoft Flight Simulator 2020, ale to może uda się w ciągu najbliższych paru dni – proces instalacji tej gry to przeważnie 2 doby pobierania danych z chmury Azure.
Nie zauważyłem też jeszcze żadnych problemów w temperaturami. Powyższy wynik w tabelce, podświetlony na niebiesko, jest najniższy ze wszystkich zainstalowanych SSD i daleko od wartości granicznych. Pomiar był wykonany po pełnym obciążeniu 9100 Pro przez ok. 5 minut.
Na razie jest wzorowo.
FlightStation 2025
Więcej na temat tego komputera, którego nazwałem FlightStation 2025 (poprzednik występował tutaj pod ksywką NLEStation 2020) oraz Samsunga 9100 Pro pojawi się w przyszłości, a tymczasem, jeśli macie jakieś pytania, wątpliwości lub uwagi, to zapraszam do kontaktu ze mną.
Wojtek Pietrusiewicz
Wydawca, fotograf, podróżnik, podcaster – niekoniecznie w tej kolejności. Lubię espresso, mechaniczne zegarki, mechaniczne klawiatury i zwinne samochody.
