Chiński Z.ai rzuca rękawicę gigantom. Nowy model AI GLM-4.5 ma być otwarty, tani i rekordowo wydajny
I lepszy od modelu DeepSeek. Startup Z.ai zaprezentował nowe rozwiązanie – GLM-4.5. Jest to model AI udostępniony w formule open source, który ma być jeszcze tańszy, wydajniejszy i „bystrzejszy” od swojego głośnego, chińskiego poprzednika.
Nowy model, GLM-4.5, wyróżnia się tak zwaną „agentową” architekturą, co oznacza, że potrafi automatycznie dzielić złożone zadania na mniejsze etapy, by wykonać je precyzyjniej. Co więcej, jest o połowę mniejszy od DeepSeeka i do działania potrzebuje podobno zaledwie ośmiu specjalistycznych chipów Nvidia H20, stworzonych na potrzeby chińskiego rynku z uwzględnieniem amerykańskich restrykcji eksportowych.
Nowy model GLM-4.5 to dziś najbardziej zaawansowana (publicznie znana) chińska konstrukcja oparta na architekturze MoE (Mixture of Experts), dostępna w dwóch wariantach: flagowym z 355 miliardami parametrów oraz lżejszej wersji Air ze 106 miliardami parametrów. Architektura „agentowa” pozwala mu na autonomiczne planowanie i wykonywanie złożonych, wieloetapowych zadań. Według testów producenta, model Z.ai osiągnął trzeci wynik na świecie w branżowych benchmarkach, plasując się jednocześnie na pierwszym miejscu wśród wszystkich modeli typu open-source. Co niezwykle istotne, jego wysoka wydajność została osiągnięta przy relatywnie niskich wymaganiach sprzętowych.
Z.ai pozycjonuje swój produkt jako „prawdziwie otwartą alternatywę” dla zamkniętych, autorskich systemów, które dominują na rynku. Model jest dostępny na otwartej licencji, co daje firmom większą kontrolę i transparentność. Jednak to właśnie koszty stanowią jego największą przewagę. Według oficjalnego cennika, koszt przetwarzania miliona tokenów (fragmentów słów) to zaledwie 11 centów za dane wejściowe i 28 centów za dane wyjściowe. Dla porównania, w przypadku konkurencyjnego modelu DeepSeek R1 koszt tokenów wyjściowych to 2,19 dolara, co pokazuje ogromny (wręcz niewiarygodny) skok w optymalizacji kosztowej.
Dynamiczny rozwój chińskich firm AI ma coraz większe znaczenie geopolityczne. Gdy na początku roku DeepSeek zaprezentował swoją wydajność, wywołało to chwilowe załamanie kursów akcji amerykańskich gigantów technologicznych. Sukcesy Z.ai, firmy założonej w 2019 roku, która zebrała już ponad 1,5 mld dolarów od inwestorów takich jak Alibaba i Tencent, również nie pozostały niezauważone. Firma została wymieniona przez OpenAI jako jeden z nielicznych na świecie konkurentów zdolnych do budowy rywalizujących modeli, a także trafiła do prestiżowego raportu Stanford University „AI Index Report 2025”. Jednocześnie ten szybki postęp wzbudził niepokój w Waszyngtonie – startup Z.ai został wpisany na listę podmiotów objętych amerykańskimi restrykcjami handlowymi.
Trening modelu DeepSeek nie kosztował 6 mln dolarów, lecz 1,3 miliarda dolarów – raport SemiAnalysis
