6 marca 2024 – wchodzą w życie unijne zasady konkurencji na rynkach cyfrowych (DMA), co się zmieni?

Dariusz Hałas

Dodane: 9 miesięcy temu

DMA (Digital Markets Act) czyli unijna ustawa o rynkach cyfrowych dziś (6 marca) wchodzi w życie. Oto jakich zmian powinniśmy się spodziewać od technologicznych gigantów, którzy pełnią rolę tzw. gatekeepers.

Gatekeepers

UE wyznaczyła sześć korporacji w roli gatekeepers, czyli dużych podmiotów cyfrowych oferujących szeroki zakres usług. Chodzi o: Alphabet, Amazon, Apple, ByteDance, Meta i Microsoft. Ogólnie rzecz biorąc, wyznaczone platformy muszą podjąć proaktywne kroki, które – zdaniem UE – sprawią, że rynki cyfrowe staną się bardziej sprawiedliwe i otwarte. Te duże cyfrowe korporacje muszą pozwalać firmom zewnętrznym na interakcję z ich usługami, nie mogą faworyzować własnych produktów względem produktów konkurencji i nie mogą uzależniać dostępu zewnętrznych programistów do sklepu z aplikacjami od korzystania z ich systemów płatności lub innych usług.

Dlaczego akurat te firmy?

Uznanie przez UE danego podmiotu za gatekeepera wymaga spełnienia dwóch warunków:

roczny przychód w UE co najmniej 7,5 mld euro w ostatnich trzech latach budżetowych lub średnia kapitalizacja rynkowa 75 mld euro w ostatnim roku finansowym i dostępność platformy online danego podmiotu przynajmniej w trzech państwach członkowskich UE.
liczba użytkowników: z danej platformy powinno korzystać nie mniej niż 45 mln użytkowników miesięcznie z obszaru UE i ponad 10 tys. aktywnych użytkowników biznesowych (firm) rocznie w każdym z ostatnich trzech lat fiskalnych.

Komisja określiła konkretne usługi dla każdego z wyznaczonych dużych podmiotów rynku cyfrowego, które jej zdaniem podlegają przepisom DMA. Firmom, które nie przestrzegają przepisów, grozi kara w wysokości do 10 procent światowych przychodów i do 20 procent w przypadku powtarzających się naruszeń.

Co zatem wprowadzają lub niezwłocznie wprowadzą poszczególni giganci? Popatrzmy.

Apple

Zezwolenie na dystrybucję aplikacji na iOS poza App Store;
Udostępnienie nowej platformy i interfejsu API, umożliwiających programistom zarządzanie instalacjami i aktualizacjami aplikacji;
Obsługa silników przeglądarek innych firm, które nie są zbudowane w oparciu o WebKit (fundament Safari) i nowy ekran wyboru dla użytkowników iOS dotyczący przeglądarki domyślnej;
Otwarcie systemów NFC iPhone’a (umożliwienie korzystania z usług płatności zbliżeniowych poza Apple Pay)

Alphabet

Wprowadzenie ekranów wyboru przeglądarki w urządzeniach z Androidem (to już jest);
Wprowadzenie wyboru wyszukiwarki w Google Chrome (również już jest);
Więcej linków do konkurencyjnych witryny w wynikach wyszukiwania;
Rezygnacja z udostępniania niektórych danych w YouTube;
Nowy interfejs API do łatwiejszego przenoszenia danych z usług Google;
Możliwość dla twórców aplikacji umieszczonych w sklepie Google Play kierowania użytkowników z EOG poza ich aplikacje w celu promowania alternatywnych metod płatności;

Microsoft

Dodanie możliwości wyłączenia wbudowanej wyszukiwarki Bing;
Nowa opcja dotycząca deinstalacji przeglądarki Edge;
Możliwość zastąpienia wyszukiwarki systemowej innym produktem (np. Google);
Możliwość odinstalowania wielu standardowo obecnych w systemie Windows 11 aplikacji;

ByteDance

W przypadku chińskiego giganta tylko jedna jego usługa – TikTok – została objęta regułami DMA.

Uruchomienia API umożliwiającego użytkownikom z UE przesyłanie danych do innych aplikacji;
Programiści będą mogli przenosić posty, obserwujących i inną aktywność z TikTok do własnych aplikacji za zgodą użytkowników;
Ułatwienie użytkownikom pobrania swoich danych z TikTok;
Ulepszone rozwiązania dla kont firmowych w zakresie przenoszenia danych;

Meta i Amazon nie określiły jeszcze szczegółowo jakie zmiany zostaną wprowadzone w obu usługach. W przypadku Amazona mamy dwie usługi objęte przepisami DMA: działalność reklamową i rynek internetowy (sklep Amazona). Amazon już wdrożył np. mechanizm wyświetlający pytanie klienta z UE o zgodę na gromadzenie danych na potrzeby spersonalizowanych reklam, Amazon ma też przygotowywać rozszerzone raporty dla reklamodawców i wydawców prowadzących kampanie w UE.

W przypadku Meta, usługami objętymi DMA są: Facebook, Facebook Marketplace, Instagram, WhatsApp, Messenger, Meta Ads. Meta już wcześniej ogłosił plany wprowadzenia odpłatnego dostępu do Facebooka i Instagrama w zamian za brak reklam, ale cena (9,99 euro miesięcznie) wywołała sprzeciw Europejskiej Organizacji Konsumentów (BEUC), która podkreślała, że tak wysoka kwota oznacza w istocie, że użytkownicy nie mają prawdziwego wyboru. W styczniu Meta ogłosiła również nowe funkcje oddzielenia kont na Facebooku i Instagramie i oddzielnego zarządzania nimi.