Mercedes VISION EQXX – jeździłem przyszłością elektromobilności
Marka Mercedes-Benz zorganizowała interesujące wydarzenie, podczas którego zaprezentowała swoje nowości. Jedną z istotnych części eventu była możliwość pokonania pętli Toru Modlin dopuszczonym do ruchu prototypem. Mercedes VISION EQXX to zupełnie nowy poziom elektromobilności.
O samym Mercedesie VISION EQXX miałem okazję już wam opowiadać, przy okazji pobicia absolutnego rekordu efektywności energetycznej przez ten model (zainteresowanych odsyłam do tego materiału). Teraz miałem okazję osobiście zasiąść za kierownicą tego technologicznego cuda. Imponująca efektywność, dzięki której ten luksusowy pojazd jest w stanie podróżować zużywając mniej niż 10 kWh/100 km to dopiero początek całego arsenału unikalnych rozwiązań technologicznych, jakimi dysponuje to auto.
VISION EQXX to wizjonerskie studium, które przesuwa granice efektywności do miejsc, których nie osiągnął jeszcze żaden inny samochód z napędem elektrycznym. Jednocześnie, co warto podkreślić już na wstępie, jest to w pełni wyposażone, komfortowe, wręcz luksusowe auto.
Nie ma tu żadnych kompromisów w kwestii jakości wykończenia, elegancji kokpitu, wygód czekających na kierowcę i pasażerów. Jednocześnie sam układ napędowy, zaprojektowany w całości własnymi siłami niemieckiej marki, a także wiele innych elementów i systemów w jakie wyposażono ten pojazd to rozwiązania unikalne, nigdy wcześniej nie zastosowane w jakimkolwiek aucie dopuszczonym do ruchu na drogach publicznych.
Sam Mercedes chwali się, że model VISION EQXX to elektryczny odpowiednik samochodu spalającego 1 litr paliwa na 100 km. Do pokonania 100 km zużywa bowiem mniej niż 10 kWh energii elektrycznej. W przeliczeniu na zużycie paliw kopalnych odpowiada to ok. 1 l/100 km. Żebyśmy dobrze zrozumieli ile to jest 10 kWh. To mniej więcej tyle, ile zużyje domowa suszarka do ubrań przez nieco ponad 3 godziny pracy. To również tyle, ile zużyje w upalne dni przeciętny domowy klimatyzator przez 3 godziny. Tutaj ta sama porcja energii wystarczy na pokonanie 100 km, w luksusowych warunkach, oczywiście również ze świetnie działającą pokładową klimatyzacją.
VISION EQXX to auto zaprojektowane i przemyślane od podstaw. Pojazd ten reprezentuje postępy we wszystkich elementach elektrycznego zespołu napędowego, a także w zakresie lekkiej konstrukcji i wykorzystania zrównoważonych materiałów. Przykłady? Proszę bardzo. Zacznijmy od aerodynamiki. Współczynnik Cd wynosi tu zaledwie 0,17! To absolutny rekord jeżeli chodzi o jakiekolwiek auto z odkrytymi kołami, które kiedykolwiek poruszało się legalnie po drogach publicznych. Tak, ten samochód jest normalnie zarejestrowany. Co więcej, aerodynamika zastosowana w tym modelu jest aktywna. Z przodu mamy sterowany przez komputer system kontroli przepływu powietrza z zamykanymi kurtynami. A w trakcie jazdy, zależnie od prędkości, w razie potrzeby wysuwany jest elektronicznie aktywny dyfuzor. Wszystko dzieje się automatycznie.
Dach tego superopływowego pojazdu pokryty jest 117. ogniwami solarnymi, specjalnie zbudowanymi na potrzeby tego projektu we współpracy ze specjalistami ze słynnego Instytutu Fraunhoffera ds. Systemów Energii Słonecznej ISE. Ogniwa w pogodny, słoneczny dzień produkują oczywiście energię. Przedstawiciele marki chwalą się, że dzięki nim auto jest w stanie wydłużyć i tak potężny, wynoszący aż 1300 (!) km zasięg o 25 km. Przy czym warto mieć na uwadze, że ogniwa te nie przekazują energii do akumulatora trakcyjnego, lecz zasilają urządzenia pokładowe, oświetlenie i system inforozrywki. Sam fakt, że te elementy nie muszą czerpać energii z pokładowego akumulatora trakcyjnego pozwala jeszcze więcej energii przekazać do układu napędowego.
Mercedes-Benz i zespół HPP opracowali dla VISION EQXX całkowicie nowy zestaw akumulatorów, osiągając niezwykłą gęstość energii wynoszącą bliską 400 Wh/l. Wartość ta umożliwiła stworzenie zestawu akumulatorów o użytkowej pojemności niespełna 100 kWh i wyjątkowo kompaktowych gabarytach. 100 kWh to mniej więcej pojemność jaką dysponuje dziś luksusowa, elektryczna limuzyna niemieckiej marki: Mercedes EQS. Jednak na tym podobieństwa się kończą. Akumulator w VISION EQXX jest aż o połowę mniejszy i o ok. 30 proc. lżejszy od tego w EQS.
Walka o zbicie masy, wszak im mniej kilogramów do ruszenia, tym mniej energii trzeba by je ruszyć, toczyła się tu również na innych polach. Duże, aerodynamiczne felgi wykonano z bardzo wytrzymałego i superlekkiego stopu magnezu. Niezwykły i unikalny jest tutaj też układ tylnego zawieszenia pozbawiony klasycznych amortyzatorów. Został zbudowany z elastycznego włókna szklanego. Cała tylna rama pomocnicza tego auta to konstrukcja wykonana z karbonu, ultralekkiego i bardzo wytrzymałego materiału.
Samochód ten wyposażono także w niezwykle zaawansowany system zarządzania temperaturą, który z jednej strony zachowuje energię cieplną, a z drugiej znacznie ogranicza pobór prądu potrzebnego do chłodzenia. Oba te czynniki przyczyniają się do uzyskania maksymalnej efektywności. W jaki sposób? Wyjątkowa sprawność elektrycznej jednostki napędowej (aż 95 proc. energii pochodzącej z akumulatora trakcyjnego trafia na koła pojazdu!) oznacza, że wytwarza ona tylko minimalną ilość ciepła odpadowego. Pomogło to w zaprojektowaniu wyjątkowo kompaktowego systemu zarządzania temperaturą. Dopracowana interakcja aerożaluzji, zaworów chłodziwa oraz pomp cieczy chłodzącej sprawia, że elektryczna jednostka – składająca się z silnika, energoelektroniki i przekładni – utrzymuje najbardziej optymalny bilans temperatur przy minimalnych kosztach energii.
Wnętrze tego samochodu to doskonały przykład luksusu uzyskanego w sposób zrównoważony. Świetnie wyprofilowane i futurystycznie ukształtowane fotele są tu pokryte czymś co w dotyku przypomina najlepsze luksusowe gatunki skóry, ale nią nie jest. Nie jest to nawet ekoskóra. To specjalny skóropodobny materiał Mylo pozyskany z grzybni. Zatem do obicia tych luksusowych siedzisk nie trzeba było cierpienia żadnego zwierzęcia, jak i ani kropli ropy naftowej (z której przecież wytwarzamy tworzywa sztuczne).
Po zajęciu miejsca na fotelu kierowcy wzrok przykuwa gigantyczny wręcz, biegnący przez całą szerokość deski rozdzielczej wyświetlacz. To nie jest kilka wyświetlaczy ukrytych za jednolitą taflą tworzywa, lecz jeden 47,5-calowy wyświetlacz o rozdzielczości 7680 x 660 pikseli. Biorąc pod uwagę liczbę pikseli na szerokość, to w zasadzie ekran 8K, który pełni funkcję portalu łączącego kierowcę i pasażerów z samochodem oraz światem zewnętrznym.
Przykładów zastosowania unikalnych materiałów we wnętrzu jest więcej. Np. elastyczne uchwyty w boczkach drzwi wykonano z włókna Biosteel firmy AMsilk. Ta wysokowytrzymała, certyfikowana wegańska tkanina przypominająca jedwab pochodzi od wynalazcy włókien biofabrykowanych (identycznych z naturalnymi). Innym zrównoważonym materiałem zdobiącym wnętrze VISION EQXX jest wspomniany już przeze mnie materiał Mylo – sprawdzona alternatywa dla wegańskiej skóry, wykonana z grzybni. Posłużyła ona do wykończenia detali foteli. Wykładziny zostały w 100% wyprodukowane z włókna bambusowego – naturalnego surowca, który oferuje niezwykle luksusowy wygląd. Obicie podłogi i boczków drzwi to przetworzone butelki PET, z nich składa się również w znacznej części specjalna tkanina Dinamica pokrywająca górne elementy boczków drzwi, podsufitkę, czy deskę rozdzielczą. No powiem wam, wygląda to naprawdę świetnie. Absolutnie nie czujesz się pokrzywdzony brakiem naturalnej skóry, chromu czy innych materiałów, których pozyskiwanie wiąże się ze znacznymi emisjami cieplarnianymi.
Zresztą to kompleksowe podejście w duchu zrównoważonej gospodarki widoczne jest również na zewnątrz. Piękna i lekka karoseria tego wozu jest owszem w większości ze stali, ale w 100 proc. wyprodukowanej ze złomu, przy użyciu techniki elektrycznego pieca łukowego. Piec taki można zasilać energią pochodzącą ze źródeł odnawialnych, w efekcie wyprodukowanie takiej stali nie wymaga ani grama paliwa kopalnego.
Ze stali nie są natomiast wykonane drzwi VISION EQXX. Te elementy powstały z hybrydy komponentów CFRP i GFRP (tworzyw sztucznych wzmocnionych włóknem węglowym i szklanym) z aluminiowymi wzmocnieniami. Oprócz korzyści w zakresie wagi konstrukcja ta zapewnia równowagę pomiędzy sztywnością i plastycznością w przypadku zderzenia. Dolną część drzwi wzmacnia nowa pianka poliamidowa, optymalizująca pochłanianie energii w przypadku zderzenia bocznego. To prototyp, ale nie oszczędzano na bezpieczeństwie w imię efektywności energetycznej.
I właśnie tym wyjątkowym samochodem miałem okazję się przejechać po jednej z pętli Toru Modlin. Nie była to długa przejażdżka, trwała zaledwie kilka minut, ale pozwoliła zasmakować tego, co być może w znacznym stopniu będziemy mieli na drogach za dekadę. Samochód jest wyposażony w napęd elektryczny generujący 180 kW (245 KM) mocy, co może wydawać się wartością niezbyt dużą jak na auto klasy premium, ale zapewniam, że to wartość w zupełności wystarczająca biorąc pod uwagę to jak bardzo nikłe opory toczenia ma ten pojazd.
Podczas jazdy można sterować poziomami rekuperacji za pomocą łopatek umieszczonych przy kierownicy. Przy maksymalnej rekuperacji praktycznie nie ma potrzeby korzystania z faktycznego układu hamulcowego, w tym przypadku notabene również unikalnego (aluminiowe tarcze). Rekuperacja w maksymalnym trybie jest na tyle mocna, że auto może jeździć wyłącznie posługując się pedałem przyspieszenia, którego odpuszczenie wyhamowuje pojazd do zera. Z drugiej strony wyłączenie rekuperacji powoduje przejście w tryb żeglowania, który daje imponujące wrażenia. Nigdy wcześniej nie jeździłem pojazdem, który namacalnie daje takie wrażenia braku jakiegokolwiek oporu. To było takie wrażenie, że po rozpędzeniu samochodu do jakiejś konkretnej prędkości auto niezwykle powoli traciło prędkość, czyli auto dalej jedzie, a napęd praktycznie nie zużywa wcale energii. VISION EQXX to technologiczny majstersztyk, udowadniający, że rekordowa efektywność energetyczna nie musi oznaczać wyrzeczeń w kwestii komfortu jazdy.
