Możliwe, że korzystanie z bankomatów będzie droższe – powodem koszty wymaganych zabezpieczeń
Dokładnie za 30 dni, 23 września 2023 roku w życie wchodzi rozporządzenie Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji. Dokument ten zawiera wytyczne MSWiA, które mają wpłynąć na wzrost bezpieczeństwa pieniędzy w bankomatach.
O co chodzi? Otóż pomysł MSWiA polega na tym, że operatorzy bankomatów w Polsce będą musieli wyposażyć swój sprzęt w specjalne urządzenia (IBNS – Intelligent Banknote Neutralisation System), które w razie próby włamania się do bankomatu i kradzieży pieniędzy, zafarbują banknoty niezmywalną farbą.
O ile sam pomysł skutecznie niweluje płynność w ten sposób pozyskanej gotówki, to branża ma wątpliwości, czy to na pewno właściwy pomysł, ze względu na koszty modernizacji bankomatów, jakie trzeba będzie ponieść. Niemniej rozporządzenie jest już opublikowane, za miesiąc będzie obowiązywać, 40 proc. bankomatów do przerobienia.
Piwo nawarzone. Kto je wypije? Niczym w filmie „Rejs”: Ja zapłacę, Pan zapłaci, Pani zapłaci, społeczeństwo. Wyjaśniam. Koszty funkcjonowania operatorów w wielu lokalizacjach już obecnie przekraczają zyski osiągane przez operatorów. Szacowany koszt modernizacji jednego urządzenia to ok. 20 tys. zł. Jednego bankomatu.
Wiecie ile wydarzyło się ataków na bankomaty, który pod koniec 2022 roku było w Polsce nieco ponad 21 tysięcy? Najnowsze dane jakie znalazłem dotyczyły 2020 roku, w którym to przeprowadzono 57 prób włamań do bankomatów, z których siedem (!) było udanych. Tymczasem całkowity koszt wprowadzenia systemu IBNS do bankomatów szacowany jest na ćwierć miliarda złotych.
Rezultat? Spodziewam się, że liczba bankomatów znacznie spadnie, bo operatorom, zwyczajnie przestanie się opłacać utrzymywać te urządzenia. Po drugie, te które się ostaną, ze względu np. na dobrą lokalizację, będą prawdopodobnie kosztować więcej. W efekcie każdy użytkownik za podjęcie własnych pieniędzy z własnego konta, za pomocą bankomatu zapłaci (średnio) więcej. A wszystko to, by zmniejszyć liczbę ataków na bankomaty, których w 2020 roku (udanych) było… 7.
Czy to zniweluje problem przestępczości? Niekoniecznie, bo przestępcy wiedząc o systemie, będą próbować zdobyć środki w inny sposób, np. atakując bezpośrednio ludzi i kradnąc im np. karty płatnicze. W efekcie kosztujący ćwierć miliarda złotych system nakazany rozporządzeniem może paradoksalnie zmniejszyć bezpieczeństwo użytkowników bankomatów. A mniejsza ich liczba może uderzyć np. w seniorów, którzy z nowoczesnych środków płatności korzystają rzadziej i wolą gotówkę, a likwidacja części bankomatów (bo nie opłaci się ich utrzymywać) dodatkowo wydłuży seniorom dostęp do ich własnych pieniędzy. Ale nic to, banknoty będą „bezpieczne”, bo system IBNS je po prostu zniszczy.
